Vers van de pers: CAO nr. 149 regelt het Corona-telewerk

Na ongeveer een jaar onderhandelen werd op 26 januari 2021 (beter laat dan nooit, zou men kunnen zeggen) de CAO nr. 149 betreffende aanbevolen of verplicht telewerk omwille van de coronacrisis gesloten in de schoot van de Nationale Arbeidsraad.

Deze CAO is enkel van toepassing op het telewerk dat overheidsinstanties verplicht gemaakt of aanbevolen hebben in het kader van het coronavirus. Vanuit deze overweging is de CAO dan ook slechts voor een bepaalde tijd geldig: (voorlopig) tot en met 31 december 2021.

Voor welke ondernemingen?

De CAO is van suppletieve aard, in die zin dat zij enkel van toepassing is op ondernemingen die op 1 januari 2021 nog geen telewerkregeling hadden uitgewerkt volgens de reeds bestaande telewerk stelsels.

Ondernemingen die op 31 december 2020 reeds een telewerk regeling hadden ingevoerd, met inachtneming van de regels van sociaal overleg, dienen dus géén nieuw akkoord op basis van de CAO nr. 149 te sluiten.

Principes en referentiekader Corona-telewerk

Om de rechtszekerheid en het goede verloop van het telewerk tijdens de coronacrisis te waarborgen, voorziet de CAO vooreerst in een referentiekader met enkele principes inzake het Corona-telewerk:

• De telewerker geniet dezelfde arbeidsvoorwaarden, collectieve rechten, werkbelasting en prestatienormen als wanneer hij op de bedrijfslocatie van de werkgever zou werken.

• De telewerker organiseert zelf zijn werk binnen het kader van de in de onderneming geldende arbeidsduur, tenzij andere regels voor uurroosters worden bepaald.

• De werkgever heeft de mogelijkheid om op gepaste en proportionele wijze controle uit te oefenen op de resultaten en/of de uitvoering van het werk door de telewerker, mits het respecteren van de GDPR-regelgeving en de CAO nr. 81 (m.b.t. de controle door de werkgever op online communicatiegegevens). De werknemer wordt geïnformeerd over de wijze waarop deze controle gebeurt.

• Daarnaast moet de werkgever waarborgen dat de gegevens van de onderneming, die door de telewerker voor professionele doeleinden worden gebruikt en verwerkt, beschermd zijn. Hij doet dit onder meer door de werknemer te informeren over de regels binnen de onderneming ter bescherming van deze gegevens (in het bijzonder m.b.t. het gebruik van IT-apparatuur en -tools).

• De werkgever moet met elke telewerker afspraken maken omtrent de volgende punten:

  • de terbeschikkingstelling door de werkgever van de voor het telewerk benodigde apparatuur en technische ondersteuning;

  • de bijkomende verbindingskosten;

  • (in geval van gebruik van de eigen apparatuur van de telewerker) de vergoeding of betaling door de werkgever van kosten inzake installatie van relevante informaticaprogramma's, gebruiks-, werkings-, onderhouds- en afschrijvingskosten.

• Verder dienen met de telewerker, in de mate van het mogelijke, de volgende zaken besproken worden:

  • de nadere regels voor de uurroosters indien nodig;

  • de nadere regels voor de controle op de te behalen resultaten en/of de beoordelingscriteria;

  • de bereikbaarheid en onbereikbaarheid van de telewerker.

Welzijnsbeleid in het kader van Corona-telewerk

Naast deze algemene principes werd door de Nationale Arbeidsraad ook aandacht besteed aan het welzijn van de werknemers.

Dit luik in de CAO omvat voornamelijk enkele informatieverplichtingen voor de werkgever. De werknemer dient met name te worden geïnformeerd over de volgende elementen:

• het beleid van de onderneming inzake welzijn op het werk in verband met telewerk, dat werd opgesteld met inachtneming van het sociaal overleg en gebaseerd is op een multidisciplinaire risicoanalyse. De informatie en de richtlijnen in dit kader hebben voornamelijk betrekking op de inrichting van de werkplek, het goede gebruik van beeldschermen en de beschikbare ondersteuning op het vlak van techniek en informatica;

• de namen en contactgegevens en de ondersteuning geboden door de direct leidinggevende, de preventieadviseurs en, indien van toepassing, de vertrouwenspersonen;

• de modaliteiten en specificiteiten van telewerk.

Tot slot dient de werkgever maatregelen te nemen om de verbondenheid tussen collega’s te behouden en isolatie te voorkomen (bv. in de vorm van terugkeermomenten naar de bedrijfslocatie).

Procedure invoering Corona-telewerk

De CAO voorziet dat de nodige afspraken en informatie kunnen worden vastgelegd in een ondernemingscao, het arbeidsreglement, een individueel akkoord met de werknemer en/of een telewerkpolicy. Hierbij dienen de regels van het sociaal overleg binnen ondernemingen in acht te worden genomen.

De wijze van invoering van het Corona telewerk beleid zal daarom afhankelijk zijn van de overlegorganen binnen de onderneming (en van de eventuele reeds bestaande regels binnen de onderneming). Bij gebrek aan overlegorganen, lijkt het ons dat deze kwestie best geregeld kan worden in een telewerkpolicy, waarover u uw werknemers goed informeert.

Ons arbeidsrecht team is graag beschikbaar om u hierover te adviseren.