Raad van State neemt witte kassaregelgeving onder vuur

De Raad van State heeft de wetgeving met betrekking tot de witte kassa gedeeltelijk vernietigd. De Raad vindt dat de zogenaamde tien-procentregel, die de witte kassa verplicht voor horecazaken die minstens tien procent van hun omzet halen uit het verschaffen van maaltijden, niet wettelijk is.

De invoering van “het geregistreerde kassasysteem” kadert in de strijd tegen de sociale en fiscale fraude in de horecasector. Doordat de kassa minutieus registreert wat allemaal wordt verbruikt in een bepaalde horecazaak, is het niet langer mogelijk dat bepaalde inkomsten niet worden ingegeven in de boekhouding. Daarnaast dient elke gebruiker van de kassa in de kassa te zijn geregistreerd met zijn INSZ-nummer (Identificatie Nummer Sociale Zekerheid). Op zich betreft dit geen arbeidstijdregistratie, maar het geeft wel accuraat aan wie wanneer op de kassa heeft gewerkt. De overheid tracht zo zwartwerk aan banden te leggen. Tegen 31 december 2015 zou elke horecazaak die een geregistreerde kassa moet gebruiken, er een moeten hebben.

Volgens het koninklijk besluit van 15 december 2013 is de invoering van een dergelijke kassa enkel verplicht voor horecazaken waar ‘regelmatig’ maaltijden worden verbruikt. De btw-administratie besliste in dit kader om de toepassing van de regelgeving te beperken tot horecazaken waar minstens tien procent van de omzet uit de ter plaatse verbruikte maaltijden wordt gehaald. Horeca Vlaanderen en Horeca Limburg vochten het KB en de bijhorende beslissing van de btw-administratie aan bij de Raad van State.

In navolging van het advies van de auditeur, oordeelt de Raad dat een kassaregelgeving, gesteund op het criterium ‘regelmatig’ verschaffen van maaltijden, leidt tot onduidelijkheid en willekeur wat een schending is van het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel. Bijkomend oordeelt de Raad van State dat de tien-procentregel onwettig is, daar de btw-administratie niet bevoegd is om de tekst van het KB van 15 december 2013 zo te interpreteren.

Dit arrest zorgt voor rechtsonzekerheid. De vernietiging van de tien-procentregel leidt ertoe dat in principe ‘alle’ horecazaken waar eten wordt geserveerd een witte kassa zullen moeten invoeren. Minister Johan Van Overtveldt - bevoegd voor de bestrijding van fiscale fraude - is voorstander van de uitbreiding naar alle horecazaken. Er zou wel een uitzondering worden gemaakt voor horecazaken die ‘geen volwaardige maaltijden’ aanbieden. Hierbij denkt de minister aan cafés die enkel caféhapjes aanbieden of aan frituren zonder zitplaatsen. Belangenorganisaties zoals het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen zijn het niet eens met Van Overtveldt en vragen dat de kritiek van de Raad wordt ondervangen door de tien-procentregel in het KB in te sluiten. Een café dat af en toe een croque of een spaghetti serveert, kan volgens hen niet worden vergeleken met een restaurant.

Het is nu aan de regering om zich met een wetgevend initiatief te schikken naar het oordeel van de Raad van State.

Voor meer info over dit specifieke onderwerp, kan u Sébastien van Damme (auteur) en Sara Cockx (auteur en celhoofd) raadplegen.