Update: Wijziging tarief verkooprecht in Vlaanderen

De gezinswoning

De aankoop van de gezinswoning (of de “enige eigen woning”) is momenteel onderworpen aan het tarief van 6% (in plaats van het normale huidige tarief in Vlaanderen van 10%). Dit tarief zou gehalveerd worden naar 3%. In geval van ingrijpende energetische renovatie of sloop en heropbouw zakt het tarief zelfs van 5% tot 1%.

Het gunsttarief is (momenteel) verbonden aan de volgende voorwaarden:

• Alleen natuurlijke personen komen in aanmerking voor het verminderd tarie·        

• Het moet gaan om een zuivere aankoop (dus geen ruil of onttrekking aan een vennootschap);

• De woning moet aangekocht worden voor de gehele volle eigendom: een aankoop van een onverdeeld deel en/of aankoop van de blote eigendom of vruchtgebruik volstaan niet;

• Het moet gaan om de eigen woning: zijnde een onroerend goed dat dadelijk, of na normale onderhouds- of herstellingswerken, zal dienen voor de huisvesting van een gezin of een persoon (hierdoor zijn bouwgronden uitgesloten van het verminderd tarief);

• Het moet gaan om de enige woning, d.w.z. dat de koper nog geen volledige en volle eigenaar mag zijn van een andere woning of bouwgrond;

• De koper moet zich ten slotte inschrijven op het adres van de gekochte woning in het bevolkingsregister of het vreemdelingenregister, binnen de drie jaar na het verlijden van de notariële aankoopakte.

Gunsttarief ook bij doorverkoop (ten koste van de meeneembaarheid)

Het verminderd tarief geldt eveneens indien een nieuwe gezinswoning wordt aangekocht en een oude gezinswoning wordt doorverkocht. Ondertussen werd ook verduidelijkt dat kopers die al een woning hebben en een nieuwe woning kopen krijgen nu twee jaar (vroeger was dit slechts één jaar) tijd hebben om hun oude woning te verkopen..

Hier staat wel tegenover dat de Vlaamse Regering het regime van de meeneembaarheid (ook wel gekend als het “rugzakje”) zal afschaffen met ingang van 1 januari 2024. Dit regime hield in dat men het verkooprecht (registratiebelasting) betaald over de aankoop van een vorige woning, ten belope van maximum 13.000 EUR, kon aftrekken van het verkooprecht verschuldigd naar aanleiding van de aankoop van een volgende woning.

De Vlaamse Regering heeft wel een overgangsmaatregel die van toepassing zal zijn tot en met 31 december 2023:

• ofwel kiest de koper voor de nieuwe tarieven (3% en 1%), zonder meeneembaarheid;

• ofwel kiest de koper voor de oude tarieven (6 en 5%), met meeneembaarheid.

Bescheiden woningen

De bijkomende rechtenverminderingen voor bescheiden woningen blijven behouden maar zullen eveneens, evenredig met het nieuwe verlaagde tarief, verminderd worden: de vermindering van 5.600,00 EUR halveert naar 2.800,00 EUR, terwijl de vermindering in geval van ingrijpende energetische renovatie van 4.800,00 EUR wordt teruggebracht naar 960 EUR. Een bescheiden woning is een woning met een maximale aankoopprijs van 220.000,00 EUR (vroeger: 200.000,00 EUR) of 240.000,00 EUR (vroeger: 220.000,00 EUR) in kernsteden.

Verhoging voor andere onroerende goederen

Alle andere goederen dan de gezinswoning (zijnde bouwgronden, tweede verblijven, investeringsvastgoed of professioneel vastgoed) zullen onderworpen worden aan het tarief van 12% (in plaats van 10%). Enkel voor landbouwgronden en natuurgebieden zal het tarief van 10% behouden blijven. Het nieuwe algemeen tarief van 12% kan eveneens nog tot en met 31 december 2023 gecombineerd worden met de meeneembaarheid.

Inwerkingtreding

Er werd aangekondigd dat nieuwe tarieven van toepassing zullen zijn op alle koopovereenkomsten afgesloten vanaf 1 januari 2022. Voor wat betreft de gezinswoning is de datum van de authentieke akte bepalend. Kopers van een gezinswoning wachten, indien mogelijk, best tot na nieuwjaar om hun notariële akte te laten verlijden. Voor bouwgronden, tweede verblijven, investeringsvastgoed of professioneel vastgoed wordt de compromisdatum in acht genomen. Zij moeten er dus nog op waken om het compromis nog dit jaar te tekenen om nog het tarief van 10% (in plaats van 12%) te kunnen nagenieten. Deze kopers kunnen er eventueel ook voor kiezen om hun compromis onmiddellijk te registreren. Er word dan wel reeds registratiebelasting geheven bij het compromis (en niet meer bij de akte), maar op deze manier worden eventuele betwistingen over de vaste datum vermeden.

Momenteel liggen nog geen (ontwerp)wetteksten op tafel. De inhoud van dit artikel is gebaseerd op de huidige wetgeving en de laatste ontwikkelingen en wordt dus regelmatig bijwerkt.

Artikel 2.9.4.2.11 - 2.9.4.2.12 Vlaamse Codex Fiscaliteit

Septemberverklaring van de Vlaamse Regering 2021