Oprichting van de Commissie ter regeling van de arbeidsrelatie : de ezelsdracht eindelijk voltooid?

1.- Met de zogeheten Arbeidsrelatiewet van 27 december 2006 heeft de Wetgever criteria aangereikt die de samenwerkingsrelatie tussen partijen juridisch kwalificeren, m.n. als een samenwerking op zelfstandige basis dan wel als een samenwerking in het kader van een arbeidsovereenkomst. De ‘algemene’ criteria die de Arbeidsrelatiewet daarbij vooropstelt zijn : 1) de wil van de partijen, 2) de vrijheid om de werktijd te organiseren, 3) de vrijheid om het werk te organiseren, 4) de mogelijkheid om hiërarchische controle uit te oefenen. Tevens voorziet de Arbeidsrelatiewet dat bij K.B. ‘specifieke criteria’ kunnen worden bepaald voor bepaalde sectoren of beroepen. Deze criteria kunnen van socio-economische aard zijn, zoals het al dan niet investeren in de onderneming met eigen middelen of de deelname in de winsten en verliezen van de onderneming. Bij het uitwerken van deze ‘specifieke’ criteria zou een nog op te richten “Commissie ter regulering van de arbeidsrelatie” (normatieve kamer) een cruciale rol opnemen. Doordat deze Commissie maar niet opgericht geraakte, bestonden tot op heden geen ‘specifieke’ criteria, zodat de ‘algemene’ criteria steeds het uitgangspunt bleven. Daarbij kon worden vastgesteld dat de rechtspraak groot belang hechtte aan de kwalificatie die partijen zelf aan hun samenwerking gaven. Dat leidde tot de perceptie dat partijen met één enkele pennetrek het integrale arbeidsrecht buiten werking konden stellen. Uit een recent cassatiearrest (het eerste cassatiearrest op basis van de Arbeidsrelatiewet) blijkt evenwel dat het Hof van Cassatie het belang van de kwalificatie door partijen relativeert (Cass. 18 oktober 2010, S.10.0023.N) De oprichting van de ‘normatieve’ kamer van de Commissie ter regeling van de arbeidsrelatie gebeurde uiteindelijk met KB dd. 14 december 2010 (B.S. 28 december 2010). De Commissie bestaat thans, maar zij is nog niet samengesteld en kan dus nog niet functioneren. Zo de regering in lopende zaken geen benoemingen doet, lijkt het er op dat de ezelsdracht nog niet helemaal voltooid is. Het wordt in ieder geval uitkijken naar de werking van deze ‘normatieve’ afdeling en naar de “specifieke” criteria die door haar tussenkomst zullen gelden voor bepaalde sectoren en/of beroepen. 2.- Met een ander K.B. van dezelfde datum (B.S. 28 december 2010) werd voorzien in de oprichting van ‘administratieve’ kamers bij de Commissie ter regulering van de arbeidsrelatie. Ook deze afdeling van de Commissie functioneert thans nog niet. Zij kan, op verzoek van één van de partijen of van beide( ook voor aanvang van elke samenwerking) een beslissing nemen betreffende de juridische aard van een samenwerkingsrelatie. Deze beslissingen gelden voor een periode van drie jaar en zijn vatbaar voor beroep bij de arbeidsrechtbank.