Nieuwe verzekeringswet

Eerder dit jaar werd de Belgische wetgeving in verband met verzekeringen grondig hervormd. In 2009 veranderde de Europese regelgeving voor verzekeraars al met de zogenaamde Solvency II-richtlijn, die als kaderrichtlijn een aantal Europese richtlijnen samenbracht. De Belgische wetgever volgt nu deze lijn met een algemene Wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen. Die wet bevat niet alleen regels voor verzekeraars, maar heeft ook een impact op de verhoudingen tussen de verzekeraar en zijn cliënteel. Enerzijds verzamelt de wet regels die bepalen waaraan verzekeraars moeten voldoen in de uitoefening van hun activiteiten en hoe ze daarin worden gecontroleerd. De wet herneemt daarvoor het voor banken al langer gekende Twin Peaks model. Daarbij staan de Nationale bank van België en de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) gezamenlijk in voor het toezicht, respectievelijk op macro- en op micro-economisch niveau. Verder worden op het niveau van de toezichthouders bijvoorbeeld de bevoegdheden van de FSMA uitgebreid en worden bepaalde regels verduidelijkt. Anderzijds is de wet zoals vermeld relevant voor de belanghebbenden bij een verzekering in hun relatie met de verzekeraar. Dit blijkt al uit het feit dat de nieuwe wet de oude Wet op de Landverzekeringsovereenkomst grotendeels herneemt. Voor een stuk gaat ook dit terug op de Solvency II-richtlijn, die haar controleregels onomwonden in functie stelt van een “adequate bescherming van verzekeringnemers en begunstigden”. In lijn daarmee was het een van de centrale doelstellingen van de Verzekeringswet om de regels zelf te verduidelijken. De vraag is of het samenvoegen van voordien verspreide wetsbepalingen daartoe echt heeft bijgedragen. Een andere uiting van dezelfde bezorgdheid is de herformulering van de informatieplichten van de verzekeraar, zowel in aanloop naar als na het sluiten van de verzekeringsovereenkomst. Zonder inhoudelijk al te drastisch in te grijpen, beweegt de wetgever daarmee in een Europese tendens naar ruimere verplichtingen voor de verzekeraar. Omdat er op dit vlak meer veranderingen op til zijn, volgt er binnenkort een afzonderlijke nieuwsbrief over de informatieplichten van de verzekeraar. Ook wordt er nog een afzonderlijk hoofdstuk gewijd aan de zgn. segmentatie bij bepaalde soorten verzekeringen. Dit verwijst naar de criteria op basis waarvan verzekeraars risico’s onderbrengen in bepaalde categorieën. In de praktijk bepaalt die categorisering voor de verzekeringnemer of (en aan welk tarief) er hem een verzekering wordt toegestaan. Om elke willekeurige differentiatie of discriminatie uit te sluiten, moeten de gebruikte criteria beantwoorden aan een legitiem doel en daar nuttig en noodzakelijk voor zijn. Nieuw is dat de verzekeraar zijn criteria nu moet publiceren. Dit zal algemeen gebeuren op zijn website en meer specifiek bij elk aanbod aan een verzekeringnemer. De inwerkingtreding van deze wet is voorzien op 1 november 2014. Op verschillende punten zijn er evenwel overgangsmaatregelen van toepassing, zodat verzekeraars bijvoorbeeld nog tot 1 juni 2015 de tijd hebben om de bewoording van hun overeenkomsten aan te passen.